Wat is photogrammetry en waarom je spiegelreflex gebruiken
Photogrammetry is een computational techniek die meerdere 2D-foto’s analyseert om punten in 3D-ruimte te reconstrueren. Met een spiegelreflexcamera (DSLR) krijg je controle over sensor, lens en belichting — cruciaal voor kwaliteit. Een spiegelreflex levert vaak hogere resolutie en dynamisch bereik dan telefoons, waardoor texturen en details in het 3D-model nauwkeuriger worden vastgelegd.
Essentiële uitrusting
Voor goede 3D-scans heb je niet veel nodig, maar kwaliteit vraagt om de juiste keuzes:
- Spiegelreflexcamera met RAW-ondersteuning voor maximale detailretentie.
- Objectieven: een standaard of licht teleobjectief (35–100mm equivalent) is vaak beter dan een groothoek. Lees meer over geschikte lenzen op objectieven en lensmounts.
- Statief voor consistente framing en scherpe beelden bij langere sluitertijden.
- Draaiplateau (turntable) voor kleine objecten — zorgt voor gelijkmatige overlap zonder camera-positie te veranderen. Zie accessoires en uitbreidingen.
- Diffuus licht of softboxen voor egale belichting; vermijd harde schaduwen. Zie ook belichting en instellingen.
- Remote shutter of intervaltimer om beweging te voorkomen.
Camera-instellingen voor optimale captures
Instellen op manueel helpt consistentie. Belangrijke richtlijnen:
- RAW-formaat – bewaart maximale informatie voor nabewerking.
- Aperture: kies een middenwaarde (f/5.6–f/11) voor voldoende scherptediepte zonder diffractie.
- ISO zo laag mogelijk om ruis te voorkomen.
- Snelheid hoog genoeg om beweging uit te sluiten; gebruik statief of turntable en remote shutter.
- Handmatige focus wanneer je met constante afstand werkt; voorkom autofocus-flicker tussen frames.
Als je meer wilt weten over sensorformaten en hoe die invloed hebben op beeldhoek en detail, zie sensorformaten uitgelegd.
Shootstrategie: hoe je afbeeldingen maakt
Een geslaagde scan begint bij de capture:
- Overlapping: maak veel foto’s met 60–80% overlap tussen opeenvolgende beelden.
- Meerdere rijen: fotografeer rond het object op verschillende hoogtes (laag, midden, hoog) voor volledige dekking.
- Stabiliteit: gebruik statief of een stabiele hand, en zet bewegende delen stil.
- Markeringen: bij uniforme of mat-witte objecten helpen gedrukte markerpunten op de achtergrond om matching te verbeteren.
- Vermijd reflecties: reflecterende of transparante oppervlakken breken software. Gebruik matte spray of diffuse lichtopstelling als tijdelijke oplossing.
Softwarekeuze: van gratis tot professioneel
Na het fotograferen komt de verwerking. Er zijn gratis en commerciële tools:
- Gratis/open source: Meshroom (gebruiksvriendelijk), Regard3D, COLMAP (technischer maar krachtig).
- Commercieel: Agisoft Metashape en RealityCapture bieden snellere reconstructies en geavanceerde tools voor texturen en schaal.
Algemene workflow: importeer foto’s → align/feature matching → dense point cloud → mesh genereren → texturen projecteren → exporteren naar OBJ/STL. Gebruik MeshLab of Blender voor schoonmaak en reparaties.
Praktische problemen en oplossingen
Reflecterende of transparante oppervlakken: spray tijdelijk mat, of gebruik een combinatie van gestructureerde licht scans en photogrammetry. Fijne details kun je ondersteunen met close-up series (macro) en later samenvoegen. Onvoldoende overlap los je op door meer foto’s te nemen; minder is riskanter dan teveel.
Prepping voor 3D-print
Een 3D-model uit photogrammetry is vaak niet direct printklaar. Let op:
- Waterdichte mesh (manifold) is vereist voor de meeste slicers.
- Wall thickness en schaal: pas aan naar printer-eisen.
- Holle delen voor materiaalbesparing, maar zorg voor ontsnappingsgaten.
- Retopologie en decimatie: reduceer polycount zonder detailverlies voor betere printbaarheid.
Gebruik Blender of gespecialiseerde tools om gaten te vullen en het model te schalen. Exportformaten: STL voor 3D-printen, OBJ voor kleur en texturen.
Workflow tips specifiek voor spiegelreflexgebruikers
- Gebruik RAW en ontwikkel batchgewijs met consistente instellingen; voor kleurbeheer zie kleurbeheer met je spiegelreflex.
- Tethered capture of live view versnelt previews en voorkomt focusfouten.
- Onderhoud je sensor en lens voor stofvrije resultaten — lees meer op onderhoud en reiniging.
- Combineer technieken: computational fotografie kan helpen bij lage lichtsituaties; zie waarom computational fotografie...
Laatste tips en vervolgstappen
Begin met eenvoudige, matte objecten om het proces te leren. Werk stapsgewijs: capture, verwerk, leer van de fouten en herhaal. Als je RAW-workflow wilt opnemen in je pipeline, kan het artikel over AI en RAW-bewerking je helpen beslissen wat je automatiseert en wat je zelf bewaart: AI en je DSLR-RAW's.
Met een spiegelreflex en de juiste methode kun je hoogwaardige 3D-scans maken voor modelleren, 3D-printen of archivering. Experimenteer met belichting, lenzen en software; de combinatie van camera-kennis en postprocessing bepaalt uiteindelijk de kwaliteit van je printbare 3D-modellen.
